راهنمای کامل جرم گیری دندان سگ همراه با 16 نکته کاربردی و مهم
سلام به دوستداران سگها! حفظ بهداشت دهان و دندان سگ شما نه تنها برای سلامت عمومی او ضروری است، بلکه باعث افزایش کیفیت زندگی و طول عمرش نیز میشود. جرم گیری دندان یکی از مهمترین اقداماتی است که برای حفظ سلامت دندانهای سگ باید به آن توجه کنید. در این مقاله به ۱۶ نکته کلیدی در مورد جرم گیری دندان سگ میپردازیم تا شما را در این مسیر راهنمایی کنیم.


بیایید با هم این نکات مهم را مرور کنیم:
- ✅
۱. تشخیص جرم دندان:
به لثهها و دندانهای سگ خود به طور منظم نگاه کنید. جرم دندان به صورت یک لایه زرد یا قهوهای روی دندانها، مخصوصا نزدیک خط لثه، دیده میشود. - ✅
۲. بوی بد دهان:
بوی بد دهان یکی از نشانههای رایج تجمع جرم دندان است. اگر بوی دهان سگ شما به طور غیرعادی بد شده، ممکن است زمان جرم گیری رسیده باشد. - ✅
۳. التهاب لثه (ژنژیویت):
لثههای قرمز، متورم یا خونریزی دهنده نشاندهنده التهاب لثه هستند که معمولاً به دلیل جرم دندان ایجاد میشود. - ✅
۴. سن سگ:
سگهای مسنتر بیشتر در معرض تجمع جرم دندان هستند. پس، نیاز به جرم گیری در این سگها بیشتر است. - ✅
۵. نژاد سگ:
نژادهای کوچکتر سگ بیشتر مستعد مشکلات دندانی هستند و ممکن است نیاز به جرم گیری مکررتری داشته باشند. - ✅
۶. تغذیه:
رژیم غذایی خشک به نسبت غذای مرطوب، میتواند به کاهش تشکیل جرم دندان کمک کند. با این حال، هیچ چیز جای جرم گیری منظم را نمیگیرد. - ✅
۷. معاینه منظم توسط دامپزشک:
دامپزشک شما میتواند به طور منظم دندانهای سگ شما را معاینه کرده و در مورد نیاز به جرم گیری راهنمایی کند. - ✅
۸. جرم گیری حرفهای:
جرم گیری حرفهای باید توسط دامپزشک یا تکنسین دامپزشکی مجرب انجام شود. - ✅
۹. بهرهگیری از بیهوشی:
جرم گیری حرفهای معمولاً نیاز به بیهوشی دارد تا سگ در طول فرایند راحت باشد و از آسیب احتمالی جلوگیری شود. - ✅
۱۰. تمیز کردن زیر لثه:
جرم گیری باید شامل تمیز کردن زیر خط لثه نیز باشد، جایی که بیشتر باکتریها و جرمها تجمع مییابند. - ✅
۱۱. پولیش دندان:
پس از جرم گیری، دندانها باید پولیش شوند تا سطح آنها صاف شود و از تشکیل مجدد جرم جلوگیری شود. - ✅
۱۲. مراقبتهای خانگی:
پس از جرم گیری، مراقبتهای خانگی مانند مسواک زدن منظم دندانها و بهرهگیری از محصولات بهداشت دهان و دندان میتواند به حفظ سلامت دندانها کمک کند. - ✅
۱۳. مسواک زدن دندان:
مسواک زدن دندانهای سگ خود را به طور منظم (کاملا مطلوب روزانه) انجام دهید. از خمیر دندان مخصوص سگ استفاده کنید. - ✅
۱۴. بهرهگیری از اسباب بازیهای مخصوص دندان:
اسباب بازیهای مخصوص دندان میتوانند به تمیز کردن دندانها و کاهش جرم دندان کمک کنند. - ✅
۱۵. خوراکیهای مخصوص دندان:
برخی خوراکیهای مخصوص دندان طراحی شدهاند تا به تمیز کردن دندانها و کاهش جرم دندان کمک کنند. - ✅
۱۶. پیگیری با دامپزشک:
پس از جرم گیری، به طور منظم با دامپزشک خود در مورد سلامت دندانهای سگ خود مشورت کنید.
سلامتی سگ شما، اولویت ماست. همیشه مراقب بهترین دوست زندگیتان باشید!
16 نکته مهم درباره جرم گیری دندان سگ: چطور و چه زمانی
1. اهمیت بهداشت دهان و دندان سگ
بهداشت دهان و دندان سگ ها به اندازه بهداشت دهان و دندان انسان ها اهمیت دارد.بی توجهی به این موضوع میتواند منجر به بیماری های لثه، دندان درد، و حتی مشکلات جدی تری در اندام های داخلی شود.جرم گیری منظم دندان سگ یکی از راه های اصلی حفظ سلامت دهان و دندان اوست.این کار باعث حذف پلاک و جرم دندانی می شود که میتوانند محل تجمع باکتری ها و عامل ایجاد بیماری های دهان و دندان باشند.علاوه بر جرم گیری، مسواک زدن روزانه، بهرهگیری از اسباب بازی های جویدنی مخصوص دندان و رژیم غذایی مناسب نیز در حفظ سلامت دندان های سگ موثر هستند.
نشانه هایی مانند بوی بد دهان، لثه های قرمز و متورم، خونریزی از لثه ها، و مشکل در غذا خوردن میتوانند نشان دهنده وجود مشکل در دهان و دندان سگ باشند.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه به دامپزشک برای بررسی و درمان ضروری است.با رعایت نکات بهداشتی و جرم گیری منظم، میتوانید از بروز بسیاری از مشکلات دهان و دندان در سگ خود جلوگیری کنید و به او عمری طولانی و سالم هدیه دهید.
2. چه زمانی باید جرم گیری دندان سگ را شروع کرد؟
توصیه می شود که جرم گیری دندان سگ را از حدود یک سالگی شروع کنید.البته، این زمان میتواند بسته به نژاد، رژیم غذایی و شرایط فردی سگ متفاوت باشد.نژادهای کوچک بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات دندانی هستند و ممکن است نیاز به جرم گیری زودتر از نژادهای بزرگتر داشته باشند.رژیم غذایی نیز نقش مهمی در سلامت دندان ها دارد.غذاهای خشک به تمیز کردن دندان ها کمک می کنند، در حالی که غذاهای نرم و چسبنده میتوانند به تشکیل پلاک و جرم دندانی سرعت ببخشند.بهترین راه برای تعیین زمان مناسب برای شروع جرم گیری دندان سگ، مشورت با دامپزشک است.
دامپزشک میتواند با معاینه دهان و دندان سگ، وضعیت سلامت آنها را ارزیابی کرده و توصیه های لازم را ارائه دهد.تشخیص زودهنگام و درمان به موقع میتواند از صرف هزینه های بیشتر در آینده جلوگیری کند و کیفیت زندگی سگ شما را بهبود بخشد.اگر متوجه بوی بد دهان، تغییر رنگ دندان ها، یا لثه های قرمز و متورم در سگ خود شدید، در اسرع وقت به دامپزشک مراجعه کنید.جرم گیری با بیهوشی، روش استاندارد و توصیه شده توسط دامپزشکان است.در این روش، سگ تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد و دامپزشک با بهرهگیری از دستگاه های مخصوص، پلاک و جرم دندانی را از تمام سطوح دندان ها، از جمله زیر خط لثه، پاک می کند.
جرم گیری بدون بیهوشی، روشی است که در آن سگ بیدار است و دامپزشک یا تکنسین دندانپزشکی سعی می کند با بهرهگیری از ابزارهای دستی، جرم دندان ها را تمیز کند.این روش معمولاً فقط میتواند جرم های سطحی را از بین ببرد و نمی تواند به طور کامل زیر خط لثه را تمیز کند.به دلیل خطرات احتمالی بیهوشی، برخی از صاحبان سگ ها ترجیح می دهند از روش جرم گیری بدون بیهوشی استفاده کنند.با این حال، این روش معمولاً به اندازه جرم گیری با بیهوشی موثر نیست و ممکن است باعث ایجاد استرس و ناراحتی در سگ شود.
تصمیم گیری در مورد اینکه کدام روش جرم گیری برای سگ شما مناسب تر است، باید با مشورت با دامپزشک انجام شود.دامپزشک میتواند با در نظر گرفتن شرایط فردی سگ، بهترین روش را توصیه کند.در هر دو روش، باید توسط متخصصین مجرب انجام شود تا از آسیب دیدن دندان ها و لثه ها جلوگیری شود.در ضمن، پس از جرم گیری، باید بهداشت دهان و دندان سگ را به طور مرتب رعایت کنید تا از تشکیل مجدد جرم جلوگیری شود.
کاهش استرس:
از آنجایی که سگ در طول عمل بیهوش است، هیچ استرس و ناراحتی را تجربه نمی کند.
امکان انجام اقدامات دیگر:
در حین بیهوشی، دامپزشک میتواند اقدامات دیگری مانند کشیدن دندان های آسیب دیده یا ترمیم دندان ها را نیز انجام دهد.
معاینه دقیق:
امکان معاینه دقیق تمام دندان ها و لثه ها را فراهم می کند. با این حال، جرم گیری با بیهوشی معایبی نیز دارد:
خطر بیهوشی:
هر چند نادر، خطر عوارض ناشی از بیهوشی وجود دارد.
هزینه بیشتر:
هزینه جرم گیری با بیهوشی معمولاً بیشتر از جرم گیری بدون بیهوشی است.
عدم نیاز به بیهوشی:
خطر عوارض ناشی از بیهوشی را از بین می برد. با این حال، چالشها آن بیشتر است:
پاکسازی ناکامل:
معمولاً فقط میتواند جرم های سطحی را از بین ببرد و نمی تواند به طور کامل زیر خط لثه را تمیز کند.
استرس برای سگ:
ممکن است باعث ایجاد استرس و ناراحتی در سگ شود.
خطر آسیب دیدگی:
خطر آسیب دیدگی لثه ها و دندان ها وجود دارد، مخصوصا اگر توسط افراد غیر متخصص انجام شود.
عدم امکان انجام اقدامات دیگر:
امکان انجام اقدامات دیگری مانند کشیدن دندان های آسیب دیده یا ترمیم دندان ها وجود ندارد.
6. آمادگی قبل از جرم گیری با بیهوشی
قبل از انجام جرم گیری با بیهوشی، لازم است اقداماتی برای آماده سازی سگ خود انجام دهید:
معاینه دامپزشکی:
حتماً قبل از عمل، یک معاینه کامل دامپزشکی انجام دهید تا از سلامت عمومی سگ خود مطمئن شوید. دامپزشک ممکن است آزمایش خون نیز تجویز کند.
قطع غذا:
طبق دستور دامپزشک، معمولاً باید حداقل 8 تا 12 ساعت قبل از عمل، غذا را از سگ خود قطع کنید.
قطع آب:
معمولاً توصیه می شود که 2 تا 4 ساعت قبل از عمل، آب را نیز از سگ خود قطع کنید.
اطلاع دادن به دامپزشک:
اگر سگ شما داروی خاصی مصرف می کند یا سابقه بیماری خاصی دارد، حتماً به دامپزشک اطلاع دهید.
بردن پتوی مورد علاقه:
برای کاهش استرس سگ، میتوانید پتوی مورد علاقه اش را همراه خود ببرید.
آمادگی ذهنی:
با آرامش و اطمینان خاطر، استرس خود را به سگ منتقل نکنید.
سوال کردن:
هر سوالی که دارید از دامپزشک بپرسید و از روند کار مطلع شوید.
7. مراقبت های بعد از جرم گیری با بیهوشی
بعد از انجام جرم گیری با بیهوشی، مراقبت های ویژه ای برای بهبودی سریع تر سگ خود نیاز است:
مراقبت در کلینیک:
اجازه دهید سگ شما در کلینیک دامپزشکی به طور کامل از بیهوشی خارج شود.
غذا دادن تدریجی:
ابتدا غذاهای نرم و آبکی به سگ خود بدهید و به تدریج غذاهای خشک را به رژیم غذایی او اضافه کنید.
نظارت بر علائم:
مراقب علائمی مانند بی حالی، استفراغ، اسهال، و عدم اشتها باشید و در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به دامپزشک اطلاع دهید.
داروهای تجویز شده:
داروهای تجویز شده توسط دامپزشک را به طور منظم و طبق دستور مصرف کنید.
استراحت کافی:
به سگ خود اجازه دهید تا به اندازه کافی استراحت کند.
جلوگیری از لیسیدن:
اگر سگ شما محل عمل را لیس می زند، از گردنبند الیزابت استفاده کنید.
مراجعه مجدد:
در صورت نیاز، برای معاینه مجدد به دامپزشک مراجعه کنید.
8. مسواک زدن دندان سگ در خانه
مسواک زدن منظم دندان سگ در خانه، یکی از مهمترین راه های پیشگیری از تشکیل پلاک و جرم دندانی است.
انتخاب مسواک و خمیر دندان مناسب:
از مسواک و خمیر دندان مخصوص سگ ها استفاده کنید. خمیر دندان های انسانی حاوی فلوراید هستند که برای سگ ها سمی است.
آموزش تدریجی:
به تدریج سگ خود را به مسواک زدن عادت دهید. ابتدا اجازه دهید خمیر دندان را لیس بزند و سپس به آرامی دندان هایش را مسواک بزنید.
تکنیک صحیح:
با حرکات دایره ای کوچک، تمام سطوح دندان ها را مسواک بزنید. به خط لثه توجه ویژه ای داشته باشید.
تشویق و جایزه:
بعد از مسواک زدن، سگ خود را تشویق کنید و به او جایزه بدهید.
تکرار منظم:
بهتر است دندان های سگ خود را هر روز مسواک بزنید. حداقل هفته ای سه بار مسواک زدن توصیه می شود.
مشورت با دامپزشک:
در صورت نیاز، از دامپزشک خود در مورد تکنیک صحیح مسواک زدن و محصولات مناسب سوال کنید.
9. بهرهگیری از اسباب بازی های جویدنی مخصوص دندان
اسباب بازی های جویدنی مخصوص دندان، میتوانند به تمیز کردن دندان ها و تقویت لثه های سگ کمک کنند.
انتخاب اسباب بازی مناسب:
از اسباب بازی هایی استفاده کنید که برای سگ شما ایمن باشند و قطعات کوچک نداشته باشند که قابل بلعیدن باشند.
نظارت بر سگ:
هنگام بازی سگ با اسباب بازی های جویدنی، او را زیر نظر داشته باشید.
تمیز کردن اسباب بازی ها:
اسباب بازی ها را به طور مرتب تمیز کنید.
توجه به مواد سازنده:
اسباب بازی هایی را انتخاب کنید که از مواد غیر سمی ساخته شده باشند.
10. رژیم غذایی مناسب برای سلامت دندان سگ
رژیم غذایی مناسب، نقش مهمی در سلامت دندان های سگ دارد.
غذاهای خشک:
غذاهای خشک به تمیز کردن دندان ها کمک می کنند و از تشکیل پلاک و جرم دندانی جلوگیری می کنند.
غذاهای مخصوص دندان:
برخی از غذاهای خشک به طور ویژه برای حفظ سلامت دندان ها طراحی شده اند.
اجتناب از غذاهای شیرین:
از دادن غذاهای شیرین به سگ خود خودداری کنید، زیرا باعث پوسیدگی دندان ها می شوند.
اجتناب از غذاهای چسبنده:
از دادن غذاهای چسبنده که به دندان ها می چسبند خودداری کنید.
بهرهگیری از تشویقی های مخصوص دندان:
از تشویقی های مخصوص دندان که به تمیز کردن دندان ها کمک می کنند استفاده کنید.
مشورت با دامپزشک:
در مورد بهترین رژیم غذایی برای سگ خود با دامپزشک مشورت کنید.
11. نشانه های بیماری های لثه در سگ
تشخیص زودهنگام بیماری های لثه در سگ، میتواند از پیشرفت بیماری و آسیب دیدگی دندان ها جلوگیری کند.
بوی بد دهان:
یکی از اولین نشانه های بیماری های لثه، بوی بد دهان است.
لثه های قرمز و متورم:
لثه های سالم، صورتی رنگ هستند. قرمزی و تورم لثه ها میتواند نشان دهنده التهاب باشد.
خونریزی از لثه ها:
خونریزی از لثه ها هنگام مسواک زدن یا غذا خوردن، نشانه دیگری از بیماری های لثه است.
شل شدن دندان ها:
در مراحل پیشرفته بیماری های لثه، دندان ها ممکن است شل شوند.
مشکل در غذا خوردن:
سگ ممکن است به دلیل درد، در غذا خوردن مشکل داشته باشد.
ترشح بزاق بیش از حد:
ترشح بزاق بیش از حد نیز میتواند نشانه ای از بیماری های لثه باشد.
بی حالی و کاهش اشتها:
در موارد شدید، بیماری های لثه میتوانند باعث بی حالی و کاهش اشتها شوند.
12. بیماری های لثه درمان نشده چه خطراتی دارند؟
بیماری های لثه درمان نشده میتوانند عواقب جدی برای سلامت سگ داشته باشند.
از دست دادن دندان ها:
بیماری های لثه پیشرفته میتوانند باعث از دست دادن دندان ها شوند.
درد و ناراحتی:
بیماری های لثه میتوانند باعث درد و ناراحتی برای سگ شوند.
عفونت:
باکتری های موجود در دهان میتوانند وارد جریان خون شوند و باعث عفونت در سایر اندام های بدن شوند.
بیماری های قلبی:
برخی از تحقیقات نشان داده اند که بین بیماری های لثه و بیماری های قلبی در سگ ها ارتباط وجود دارد.
بیماری های کلیوی:
بیماری های لثه میتوانند به بیماری های کلیوی نیز منجر شوند.
بیماری های کبدی:
بیماری های لثه میتوانند به بیماری های کبدی نیز منجر شوند.
کاهش طول عمر:
بیماری های لثه درمان نشده میتوانند باعث کاهش طول عمر سگ شوند.
13. هزینه جرم گیری دندان سگ چقدر است؟
هزینه جرم گیری دندان سگ، بسته به عوامل مختلفی میتواند متفاوت باشد.
نوع روش جرم گیری:
جرم گیری با بیهوشی معمولاً گران تر از جرم گیری بدون بیهوشی است.
اندازه سگ:
معمولاً هزینه جرم گیری برای سگ های بزرگتر بیشتر است.
موقعیت جغرافیایی:
هزینه های دامپزشکی در مناطق مختلف میتواند متفاوت باشد.
شدت بیماری های لثه:
اگر سگ شما به بیماری های لثه پیشرفته مبتلا باشد، ممکن است نیاز به اقدامات درمانی بیشتری داشته باشد که هزینه را افزایش می دهد.
کلینیک دامپزشکی:
هزینه ها در کلینیک های مختلف دامپزشکی میتواند متفاوت باشد.
اقدامات اضافی:
اگر در حین جرم گیری نیاز به کشیدن دندان یا انجام اقدامات دیگری باشد، هزینه افزایش می یابد.
هزینه های قبل از عمل:
هزینه های آزمایش خون و معاینه قبل از عمل نیز باید در نظر گرفته شود.
14. چگونه می توانم هزینه جرم گیری دندان سگم را کاهش دهم؟
راه هایی وجود دارد که میتوانید برای کاهش هزینه جرم گیری دندان سگ خود اقدام کنید.
پیشگیری:
با رعایت بهداشت دهان و دندان سگ خود، از تشکیل پلاک و جرم دندانی جلوگیری کنید. مسواک زدن منظم و بهرهگیری از اسباب بازی های جویدنی مخصوص دندان میتوانند به کاهش نیاز به جرم گیری کمک کنند.
مقایسه قیمت ها:
قبل از تصمیم گیری، قیمت ها را در چند کلینیک دامپزشکی مقایسه کنید.
بیمه حیوانات خانگی:
اگر بیمه حیوانات خانگی دارید، ممکن است بخشی از هزینه جرم گیری را پوشش دهد.
برنامه های تخفیف:
برخی از کلینیک های دامپزشکی، برنامه های تخفیف برای جرم گیری ارائه می دهند.
معاینات دوره ای:
با انجام معاینات دوره ای دندانپزشکی، میتوانید مشکلات را در مراحل اولیه تشخیص داده و از پیشرفت آنها جلوگیری کنید. این امر میتواند از نیاز به اقدامات درمانی پرهزینه تر جلوگیری کند.
انتخاب روش جرم گیری:
در صورت امکان، میتوانید با مشورت با دامپزشک، روش جرم گیری مناسب و مقرون به صرفه را انتخاب کنید.
مراقبت های بعد از عمل:
با رعایت مراقبت های بعد از عمل، میتوانید از بروز عوارض جلوگیری کرده و هزینه های اضافی را کاهش دهید.
15. آیا می توانم جرم گیری دندان سگم را خودم انجام دهم؟
انجام جرم گیری دندان سگ در خانه توسط افراد غیر متخصص، به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
خطر آسیب دیدگی:
بهرهگیری از ابزارهای دندانپزشکی بدون آموزش و مهارت کافی، میتواند باعث آسیب دیدگی لثه ها، دندان ها و سایر بافت های دهان شود.
پاکسازی ناکامل:
تمیز کردن کامل تمام سطوح دندان ها، به ویژه زیر خط لثه، بدون بهرهگیری از تجهیزات و مهارت های تخصصی امکان پذیر نیست.
ایجاد استرس:
تلاش برای جرم گیری دندان سگ در خانه، میتواند باعث ایجاد استرس و ناراحتی در سگ شود.
عدم تشخیص مشکلات دیگر:
افراد غیر متخصص نمی توانند مشکلات دندانی دیگر مانند پوسیدگی، شکستگی دندان، و تومورها را تشخیص دهند.
عدم امکان کنترل عفونت:
در صورت بروز عفونت، افراد غیر متخصص نمی توانند آن را به طور موثر کنترل کنند.
تخریب اعتماد:
تلاش برای جرم گیری دندان سگ در خانه میتواند باعث تخریب اعتماد بین شما و سگتان شود.
جایگزین مناسب:
به جای تلاش برای انجام جرم گیری در خانه، به دامپزشک مراجعه کنید و از خدمات تخصصی او بهره مند شوید.
16. بهترین راه برای حفظ سلامت دندان های سگ
بهترین راه برای حفظ سلامت دندان های سگ، ترکیبی از اقدامات پیشگیرانه و مراقبت های منظم است.
مسواک زدن منظم:
دندان های سگ خود را هر روز مسواک بزنید.
بهرهگیری از اسباب بازی های جویدنی:
اسباب بازی های جویدنی مخصوص دندان را در اختیار سگ خود قرار دهید.
رژیم غذایی مناسب:
از رژیم غذایی مناسب برای سگ خود استفاده کنید. غذاهای خشک و تشویقی های مخصوص دندان را در رژیم غذایی او بگنجانید.
معاینات دوره ای:
به طور منظم به دامپزشک مراجعه کنید تا دندان های سگ شما معاینه شوند.
جرم گیری منظم:
طبق توصیه دامپزشک، دندان های سگ خود را به طور منظم جرم گیری کنید.
توجه به نشانه ها:
به نشانه های بیماری های لثه مانند بوی بد دهان، قرمزی و تورم لثه ها، و خونریزی از لثه ها توجه کنید.
مشورت با دامپزشک:
در صورت مشاهده هرگونه مشکل، با دامپزشک مشورت کنید.







دندونای تازی من یه بار بخاطر جرم زیاد مجبور شد بیهوشی بشه واسه تمیزکاری و واقعا استرس زیادی داشتم، کاش زودتر با اسباب بازیای مخصوص و غذای خشک پیشگیری میکردم 😓 اگه یه مقاله جداگونه درباره مسواک زدن تو خونه با جزئیات بنویسی که چجوری سگا رو عادت بدیم خیلی بدردم میخوره 🐶🪥 لطفا درباره کاهش هزینهها هم بیشتر بنویس چون واقعا گرونه 🙏🏻
مراقبت از دندان های سگ همیشه برایم چالش بزرگی بوده. مخصوصا وقتی سگم شروع می کرد به امتناع از غذا خوردن و بوی دهانش حسابی اذیت کننده می شد.
وقتی دندان هایش را چک می کردم، متوجه لایه زردی روی دندان های عقبش شدم اما نمی دانستم چطور باید تمیزش کنم بدون اینکه بترسد. بعد از کلی تلاش فهمیدم که باید اول با چیزهای ساده شروع کنم.
حالا هر شب قبل خواب با یک گوش پاک کن نمناک به آرامی دندان هایش را پاک می کنم و او دیگر مثل قبل مقاومت نمی کند. فکر می کنم این روش برای سگ هایی که از مسواک می ترسند می تواند کمک کننده باشد.
اما هنوز هم سوال دارم که چرا بعضی سگ ها با وجود مسواک زدن مرتب باز هم جرم دندان دارند؟ آیا میزان بزاق دهانشان در این موضوع نقش دارد؟
به هر حال این مسیر نیاز به صبر زیادی دارد.